انتخاب سیستم گرمایشی مناسب گازی یا برقی به عوامل مختلفی بستگی دارد. شرایط آب و هوایی، راندمان حرارتی، میزان مصرف انرژی، هزینههای تعمیرات و نگهداری و امکان دسترسی به خدمات پس از فروش تخصصی مهمترین آنها هستند. البته همه این موارد نیاز به بررسی کارشناسی، تعیین ظرفیت حرارتی مناسب و در نهایت شناسایی برندهای معتبر دارد. با توجه به نیاز خریداران انواع سیستمهای گرمایشی، در مطلب پیشرو راهنمایی جامعی در مورد خرید مناسبترین نوع پکیج با در نظر گرفتن کلیه شاخصهای مهم را ارائه میکنیم.
پکیج گازی و نحوه کارکرد آن
این نوع از سیستمهای گرمایشی از گاز طبیعی شهری بهعنوان انرژی و سوخت مصرفی برای گرم کردن آب یا محیط استفاده میکنند. البته در مناطقی که به گاز شهری دسترسی ندارند، سوخت مصرفی دستگاه، گاز مایع (LPG) کپسولی همراه با نازل و تجهیزات مخصوص است. در این دسته از پکیجها، گاز بعد از ورود به مشعل با استفاده از جرقهزن یا پیلوت مشتعل میشود. حرارت تولید شده در اثر این شعله آب سرد ورودی به مبدل حرارتی دستگاه را گرم کرده و آن را آماده مصرف میکند. در صورت نیاز به گرمایش محیط، آب گرم بعد از ورود به رادیاتور یا لولههای گرمایش از کف محیط را گرم میکند.
8 اجزای اصلی پکیجهای گازی
هر پکیج گازی از هشت بخش اصلی زیر تشکیل شده است:
- مشعل گاز
- مبدل حرارتی
- پمپ گردش آب
- فن و دودکش
- برد الکترونیکی
- سنسورهای دما، فشار
- ترموستات تنظیم دما
- منبع انبساط و شیر اطمینان
برای عملکرد مناسب، تعمیر و نگهداری سالیانه پکیجهای گازی بهخصوص بررسی مشعل گاز و ترموستات اهمیت بالایی دارد. همچنین برای بالا بردن ایمنی و جلوگیری از خطرات احتمالی لازم است نصب دودکش با همراهی تکنسین مجرب انجام گیرد.
پکیج برقی و نحوه کارکرد آن
در این دسته از سیستم گرمایشی بهجای استفاده از مشعل و گاز بهعنوان منبع اصلی تامین حرارت، از المنتهای برقی استفاده میشود. در پکیج برقی بعد از باز کردن شیر آب گرم در منزل یا انجام تنظیمات روی گرمایش محیط، المنت با انرژی الکتریکی دریافتی شروع به کار میکند. بعد از رسیدن دمای آب به میزان دلخواه تنظیم شده، دستگاه خاموش شده و برای فعالیت بعدی در حالت شروع به کار قرار میگیرد. آب گرم تولیدی نیز برای مصرف مستقیم یا گرمایش از کف و رادیاتورها با هدف تامین حرارت محیط استفاده میشود.
پکیجهای برقی در مناطقی که فاقدگاز شهری هستند و یا از هزینه های گذاف انرژی گاز رنج میبرن، انتخاب بسیار مناسبی هستند.
ما در مقاله قبلی بصورت کامل به انواع پکیج های برقی شوفاژ، ویژگی ها و مزایای هر کدام پرداخته ایم.
6 اجزای اصلی پکیجهای برقی
پکیجهای برقی از شش بخش اصلی زیر تشکیل شدهاند:
- المنت برقی
- پمپ گردش آب
- منبع انبساط
- ترموستات تنظیم دما
- برد الکترونیکی
- سنسور دما و فشار آب
اجزای پکیجهای برقی در مقایسه با نوع گازی سادهتر هستند و نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند. با این حال ملاحظات ایمنی در خصوص نصب با تکنسین مجرب باید مورد توجه قرار گیرد.
تفاوت پکیج گازی و پکیج برقی
هر یک از سیستمهای گرمایش برقی و گرمایش گازی مزایا و چالشهای مخصوص به خود را دارند. آگاهی از این موارد راهنمای خوبی برای انتخاب مناسبترین دستگاه همراه با مشاوره تخصصی تامینکنندگان معتبر است.
بازدهی انرژی
مدلهای مختلف پکیجهای گرمایشی، رتبه انرژی متفاوتی دارند. در پکیجهای گازی راندمان یا بهرهوری انرژی به مدت زمان کارکرد یا طول عمر دستگاه، نوع مشعل، فناوری بهکار رفته در تولید، برند دستگاه و کیفیت قطعات بستگی دارد. راندمان متوسط تبدیل انرژی پکیجهای گازی بهدلیل خروج بخشی از حرارت هنگام سوختن گاز از طریق دودکش، بین ۸۵ تا ۹۰ درصد است. اما پکیجهای برقی بهدلیل تبدیل کامل انرژی الکتریکی به حرارت راندمانی نزدیک ۱۰۰ درصدی دارند و میزان اتلاف حرارت در آنها بسیار پایین است.
ملاحظات ایمنی
پکیجهای گازی در صورت نصب و تعمیر و نگهداری نامناسب ممکن است با مشکل نشتی گاز یا مسدود شدن دودکش و برگشت گازهای حاصل از احتراق به محیط روبرو شوند. البته در همه پکیجهای گازی برندهای معتبر، تجهیزاتی مانند شیر اطمینان فشار، سیستمهای ایمن خروج دود، آشکارساز مونوکسید کربن و سیستم خاموشکننده خودکار برای افزایش ایمنی وجود دارد. پکیجهای برقی نیز با توجه به خطرات احتمالی در صورت ایجاد مشکل در قطعات الکتریکی به تجهیزات ایمنی مجهز هستند. فیوزها و کلیدهای قطع برق و سیستمهای خاموشکننده خودکار حرارت مهمترین آنها هستند. با این حال پکیجهای برقی در دراز مدت سطح ایمنی بالاتری نسبت به نوع گازی دارند.
هزینه خرید و نگهداری
هزینه اولیه خرید پکیجهای برقی معمولا بیشتر از پکیجهای گازی است. اما با توجه به هزینههای بالاتر نصب، تعمیرات و نگهداری پکیجهای گازی در درازمدت پکیجهای برقی در اولویت قرار میگیرند. زیرا پکیجهای گازی بهدلیل داشتن سیستم احتراق، تهویه و مشعل دچار انسداد میشوند و نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری بعد از نصب دارند. بازرسیهای حرفهای منظم، تمیزکاری مشعل، مبدل حرارتی و تجهیزات تهویه برای عملکرد بهینه پکیجهای گازی ضروری است. اما هزینه تعمیرات پکیجهای برقی به دلیل قطعات متحرک کمتر و سادهتر، پایینتر است. البته در این دستگاهها هم تنظیم دورهای ترموستات و بازرسی های ایمنی کلیدها و سنسورها باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین نصب پکیجهای برقی به نسبت گازی پیچیدگی کمتری دارد.
ملاحظات زیست محیطی
هر چند تاثیرات زیست محیطی تجهیزات گرمایشی در ایران کمتر مورد توجه افراد قرار دارد، اما هر قدم در انتخاب سیستمی با آلودگی کمتر نشانه مسئولیتپذیری فرد به جامعه خود است. پکیجهای گازی هنگام تولید حرارت مقادیری از آلایندههای مختلف مانند دی اکسید کربن و اکسیدهای نیتروژن تولید میکنند که در مرحله اول بر کیفیت هوای محیط داخل ساختمان و سپس خارج تاثیر منفی دارد. اما سیستمهای تولید برق آلایندگی در محیط داخل ایجاد نمیکنند. با این وجود اگر بخواهیم منبع اصلی تولید انرژی را در نظر بگیریم، وابسته بودن انرژی الکتریکی مصرفی پکیجهای برقی به نیروگاههای حرارتی تولید برق نوع دیگری از آلایندهها با تاثیر منفی بر محیط زیست را تولید میکند که البته بسیار کمتر از پکیج گازی است.
راهنمای انتخاب مناسبترین نوع پکیج
علاوه بر تفاوتهایی که هر یک از پکیجهای برقی و پکیجهای گازی دارند، در انتخاب نهایی لازم است عوامل زیر را در نظر بگیریم.
دسترسی به منابع انرژی
بهطور قطع استفاده از پکیجهای گازی تنها در صورتی امکانپذیر است که دسترسی به گاز طبیعی وجود داشته باشد. بنابراین در مناطق روستایی فاقد لولهکشی گاز یا نقاط دور افتاده پکیج برقی مناسبترین سیستم گرمایشی است. البته در بسیاری از نقاط ایران حتی با دسترسی به گاز طبیعی در طول زمستان افت فشار اتفاق میافتد که در نتیجه آن پکیج گازی از کار میافتد. بنابراین هنگام خرید، توجه به تعداد دفعات قطع گاز در فصلهای سرد سال، بهخصوص مناطق با زمستانهای بسیار سرد اهمیت دارد.
متراژ محل نصب و تعیین ظرفیت حرارتی مناسب
برای گرمایش ساختمانهای بزرگ با متراژ بالا استفاده از پکیجهای گازی مرکزی کاربردیتر و مقرونبهصرفهتر است. البته برخی شرکتهای معتبر پکیجهای برقی ایستاده با ابعاد بزرگ و سیستم هوشمند مدیریت مصرف برق را تولید میکنند که برای گرمایش محیطهای بزرگ قابل استفاده و اقتصادی هستند. اما در متراژهای پایین یا گرمایش چند اتاق کوچک، پکیجهای برقی از نوع دیواری با توجه به قابلیت گرمایش موضعی، انتخابی مناسبتر هستند.
شرایط آب و هوایی محل نصب
در مناطق با زمستانهای بسیار سرد، به شرط دسترسی به گاز طبیعی، انتخاب پکیج گازی بهترین گزینه است. اما در مناطق با زمستانهای معتدل و ملایم پکیج برقی با در نظر گرفتن مناسب بودن هزینههای تامین انرژی مناسبتر خواهد بود. البته در ایران افت فشار گاز طبیعی در مناطق سرد نکته مهم در انتخاب پکیج گازی یا برقی است.
راندمان و مصرف انرژی پکیج
راندمان بالاتر پکیج نشاندهنده مصرف انرژی کمتر دستگاه و در نتیجه هزینههای کمتر پرداختی گاز یا برق است. ضمن اینکه انواع پکیج با راندمان بیشتر، در مدت زمان کوتاهتری به دمای تنظیم شده میرسند. این موضوع علاوه بر کاهش مصرف انرژی، فشار کار روی قطعات را کمتر میکند که در نتیجه آن طول عمر دستگاه نیز افزایش مییابد. همچنین در پکیجهای برقی مدرن، داشتن سیستم هوشمند کنترل دما، نوع المنت و قابلیت اتصال به ترموستات محیطی تاثیر قابل توجهی در کاهش مصرف برق دارد.
خرید از برندهای معتبر
برندهای معتبر از قطعات با کیفیتتر و فناوریهای پیشرفتهتری استفاده میکنند که راندمان و طول عمر دستگاه را بالاتر میبرد. همچنین بسیاری از آنها تمرکز خود را بر تولید تجهیزات با راندمان بالای انرژی و مصرف کمتر برق یا گاز قرار میدهند.
این موضوع تاثیر بسیاری بر هزینه مصرف انرژی دارد. همچنین استانداردهای ایمنی شرکتهای معتبر در سطح بینالمللی است که هر نگرانی بابت حوادث ناگوار در درازمدت را از بین میبرد.
بررسی شرایط خدمات پس از فروش و گارانتی
در هر حال انواع سیستمهای گرمایشی در هنگام کارکرد دچار خرابی قطعات میشوند و نیاز به تعمیر و نگهداری سالیانه دارد. از آنجا که انجام هر فعالیتی از مرحله نصب تا تعمیرات پکیجها کاری تخصصی و فنی است، سپردن کار به افراد متفرقه میتواند مشکلاتی مانند استفاده از قطعات بیکیفیت حین تعمیر، افت راندمان و حتی هزینههای بالا را به دنبال داشته باشد. بنابراین داشتن گارانتی رسمی و خدمات پس از فروش دسترسی به تکنسین مجرب و قطعات اصل را آسانتر میکند.
جمعبندی
پکیجهای برقی با توجه به راندمان بالاتر تولید حرارت، آلودگی کمتر محیط، قطعات سادهتر و هزینههای نگهداری پایینتر به نسبت پکیجهای گازی انتخاب مناسبتری هستند. این موضوع بهخصوص با توجه به مشکلات افت فشار گاز در فصول سرد زمستان در ایران میتواند بیشتر مورد توجه قرار گیرد. البته در میان انواع پکیجهای برقی توجه به فناوری بهکار رفته، استانداردهای ایمنی بینالمللی، نوع المنت و داشتن سیستم کنترل هوشمند نگرانیهای بابت هزینه مصرف انرژی را به حداقل میرساند. همه این موارد تنها در صورتی انتخاب را مطمئنتر خواهد کرد که خرید پکیج از برندهای معتبر و با خدمات مناسب بعد از فروش همراه باشد. در صورت تمایل میتوانید با مشاوره رایگان تخصصی از کارشناسان مجموعه آریاتیس، اطلاعات لازم در مورد انواع مدلهای اقتصادی پکیجهای برقی با مصرف انرژی پایین را دریافت کنید. کلیه این تجهیزات با فناوری روز اروپا، دو سال گارانتی و پنج سال خدمات پس از فروش در اختیار کاربران قرار میگیرند.